Тууган элге
Күн болбой эле коеюн көгүңдө мен,
Күнсүз эле жылуулугум бекер берем.
Көз жашыңдай көрсөтпөй сактайсыңбы?
Жанарыңдан жылт этип төгүлбөгөн.
Ай болбой эле коеюн асманыңда,
Мээримиң болоюн дос, жакынга.
Унутулган изиңдей сактайсыңбы?
Чубалжыган суурулган ташта, кумда.
Жылдыз болуп жанбаймын ааламыңда,
Баатыр болуп тура албайм алышууда.
Баарысы эмес… Туулган эл, чирит мени,
Туйлабасам туңгуюк намысыңда.
Сенден туулуп, сенден өскөн балаң экем,
Түшүн мени, оюм жок башка, бөтөн.
Менин сага тийгизээр залалым бул –
Бир ууч топурагыңды ала кетем
Түшүмө тоо кирет
Уктасам эле түшүмө дайым тоо кирет,
Тоону жайлап, тоо кыштаган чал жүрөт.
Башында ак калпагы, жүндөн чепкен,
Алдында балпаң баскан Боз күрөң.
Сүйлөшүүгө, мени менен сырдашууга,
Чакырат, а балким, муңдашууга.
Эми жете бергенде, кайып болуп,
Отурат башка бир кыр башында.
Чакырат, отуруп кыр башында.
Чымындаган күрөңү бар кашында.
Дагы жете бергенде, кайып болуп,
Отурат башка бир зоо башында.
Өлүп-талып, ага да жетемин да,
Көз салам тоонун алыс этегине.
Чалым кетип баратат жай баракат,
Ээр-токумсуз күрөңү жетегинде…
Калып калдым, түшө албай, зоо башында,
Кеч да кирди, айлананы түн басууда.
Тип-тик зоодон түшө албай убарамын,
Бир мүнөтүм тетедей бир кылымга…
Уктасам эле түшүмө дайым тоо кирет.
Түшүнбөймүн кандай гана тагдыр элең?!
…Тоодо жорткон калтардай алгыр элем,
Алгырлыгым кай жакта калды менин?..
Дарыгериме
Кереги жок,
Кереги жок,
Кереги жок баарынын!
Ийненин да кереги жок,
Кереги жок дарынын!
Кетсем эгер, пленканын үзүлгөн бир жанымын,
Калсам эгер, кара жердин бир тоголок данымын.
Дарыгерим, ыракмат!
Мен азырынча өлбөймүн!
Кечире гөр!
Жүрөгүмдү бычагыңа бербеймин.
Убара болбой бошот мени!
Эми алдыңа келбеймин.
Кереги жок, кереги жок,
Бычактоого көнбөймүн!
Коркпоймун бычактан да,
Коркпоймун ийнеден.
Ийне турмак бул жүрөккө найза дагы бир
тийген…
Купуя сырым көрөсүң го, мен ошондон
ийменем,
Кечир мени,
Кечир мени!
Кетем эртең үйгө мен.
Боорум шишип, баш айланып,
денеде каным ташыган,
Баарына өзүм күнөөлүүмүн, эмнесине жашырам.
Көп нерсеге кубанам да, көп нерсеге ачынам,
Илимге да, өзүңө да ыраазымын, баш ийем!
Убакытым барат өтүп, мен бир жакка ашыгам…
Түгөйсүз белең, жан курбум?..
Сен али түгөйсүз белең,
Түгөйсүз белең,
Жан курбум?
Өтүптүр айлар, аргасыз жылдар жылышкан.
Жападан жалгыз,
Төгүлчү күндөй тунжурап,
Жүрөсүң, курбум,
Не кылам саган?
Кайгырам.
Жаңы ачылган,
Жоогазын элең, көктөмдө.
Жылышып жазың өткөнбү?
Дуулдап турган,
Жалын элең го өрт көөдөн,
Алгырлар кайда,
Тааныбай сени кеткенби?!
Кездешет далай,
Өмүрдө ушул күтпөгөн жагдай,
Өмүр деген – өмүр да,
Өмүрдүн заңы ушундай.
Бири – Батышта,
Бири – Чыгышта,
Чагылгандын отундай,
Өтүшү мүмкүн, жакшыга жакшы кошулбай.
Мен сени сагынганда…
Мен сени сагынганда,
Карабай жаандарга, добулдарга,
Карама-каршы сүзөм агымдарга,
Көөдөндө кыймылдаган жаным барда,
Мен сени сагынганда,
Бир мүнөт да акым жок кармалганга.
Мен сени кызганамын,
Кызганычтан муз чайнап,
Туз жаладым.
Шаңкылдап алдымдан чык,
Эне-кыраан,
Алыстан келет учуп ак шумкарың.
Текеберсиң, намыс үчүн туулган,
Тезирээк жет,
Бороон соксун канатыңдан.
Сен – мендик, мен – сендикмин, эне – кыраан.
Кыраанбыз, кыраандардан жаратылган!
Сагынычтын закымын жамынганда,
Карабай кара нөшөр урганына,
Саган учам.
Калбайт жанда, сабыр анда,
Мен сени сагынганда, сагынганда…
Чындык тууралуу
Чындык көзгө чукуйт качантан да,
Чымын жаның чындыктан кача алганбы.
Акыйкаттын өкүмү чыгаарында,
Колго түшөөр ноктосуз азоолор да.
Колго түшөөр куулар да, зулумдар да,
Ат жалынан мал тапкан куйтулар да.
Арамзаны, ууруну кулата албай,
Акыйкаттын шаабайы сууганыбы!
Чындык деген – көшөгө бирөөлөргө,
Калкан кылып чындыкты жүрөр пенде.
Көшөгөсүн чындык келип жулуп алса,
Чыркырап жаны, бечара кирээр жерге.
Эй, өмүр!
Дүнүйөнүн агын да, карасын да,
Кыңк этпейсиң, сиңирип аласың да.
Карасы менен алың жок талашууга,
Эй, өмүрүм, зымырап барасыңбы?
Желпинип жер менен көк арасында,
Жээлигесиң, түшөсүң кара сууга.
Куюн кууган камгактай алас уруп,
Эй, өмүрүм, зымырап барасыңбы?
Мен отурам деңиздин жакасында,
Бересем да жок ага, аласам да.
Мени таштап, толкундар, агасыңбы?
Толкунданып, өмүрүм, барасыңбы?
Чаң чыгарып изинен куюндаган,
Барасыңбы, өмүрүм, кыйындаган?
Сыйын маган,
Эй, өмүр, сыйын маган,
Сыйыңды алам мен сенин буюрбаган!
Кыргызчалаган: Жыпар Көчөрбаева